Project Betekenisvol Afdoen

Uit onderzoek is gebleken dat bijna de helft (47 %) van de gedetineerden een (al dan niet vastgestelde) licht verstandelijke beperking (LVB) heeft, een IQ van 80 of lager. Recidive is bij deze groep relatief hoog. Dit betekent in feite dat er door afdoening (boete, taakstraf of gevangenisstraf) na een delict geen verband gelegd wordt tussen de opgelegde straf en het eigen gedrag.

In het project Betekenisvol Afdoen onderzoeken we wat de mogelijke oorzaken zijn van de relatief hoge recidive bij delinquenten met een licht verstandelijke beperking en wat er nodig is om dit te verlagen. We ontwikkelen scenario’s (aanpakken) die hiervoor ingezet kunnen gaan worden.

Klik hier voor een visuele projectbeschrijving.

Opgeleverde producten:

Persona’s: om een beeld te krijgen van de doelgroep waar we het in dit project over hebben (mensen met een LVB) zijn persona’s ontwikkeld. Dit zijn fictieve weergaven van karakteristieken van de doelgroep, gebaseerd op gesprekken met mensen met een LVB, met professionals en literatuuronderzoek. Maak kennis met Kevin, Wesley, Mandy en Frans.

Klantreis: is een mooie manier om de beleving en emoties van mensen bij het doorlopen van zorg of ondersteuning, of zoals in ons geval de strafrechtketen, visueel te maken. Hoe ervaart iemand met een LVB het traject van misdrijf tot terugkeer in de samenleving? Tegelijk kun je met een klantreis kijken waar het mogelijk beter kan. Kijk maar mee in de klantreis van Henk .

Project Thuisloze jongeren

Dak- en thuislozenopvang Wender zet zich in voor mensen die door allerlei problemen hulp nodig hebben om hun leven op orde te houden. Een van hun doelgroepen is jongeren met multiproblematiek. Sommige van deze jongeren hebben een licht verstandelijke beperking en complexe problemen als schulden, trauma, verslaving, isolement, zorgmijding etc. Er zijn weinig passende voorzieningen voor deze groep. Wat hebben zij nodig? Wat kan hen helpen om zich beter te voelen? Hoe verbetert hun psychosociale gezondheid? Wat helpt hen om niet meer op straat te leven en zich nergens welkom te voelen, maar een bestaan buiten de straat op te bouwen? We gaan, samen met thuisloze jongeren, kijken wat er nodig is om dat voor elkaar te krijgen.

 

Project Digitale Innovaties (AFGEROND)

Door de coronacrisis is het ontwikkelen en inzetten van digitale hulpmiddelen (ehealth) versneld. Denk hierbij aan beeldbellen of appen met een zorgverlener, maar ook aan behandeling, ondersteuning of therapie via internet, het spelen van een serious game om ander gedrag aan te leren of slimme zorg voor thuis (domotica). Wat bestaat er eigenlijk allemaal aan dit soort ehealth toepassingen voor de doelgroepen van MEE Noord? Hoe zorg je nou dat mooie ontwikkelingen die om bepaalde redenen (welke?) niet of nog niet geïmplementeerd zijn, dat extra zetje kunnen krijgen om als succesvolle digitale innovatie ingezet te kunnen worden? En welke e-health toepassingen kun je (door)ontwikkelen of vernieuwen?

In dit project onderzoeken we wat er al bestaat aan digitale innovaties (inventarisatiestudie), wat er is ontwikkeld maar nog niet is geïmplementeerd (implementatiestudie) en wat er aan mooie
mogelijkheden kan worden (door)ontwikkeld (innovatiestudie).

Er is een boekje ontwikkeld (zowel fysiek als digitaal beschikbaar) voor medewerkers van MEE Noord. In dit DIM-boekje staat een overzicht van digitale tools die ingezet kunnen worden bij de ondersteuning aan cliënten met autisme, niet-aangeboren hersenletsel of een licht verstandelijke beperking en hun naasten.

Project 'Zorgmelding en dan...?'

Het traject dat volgt na een zorgmelding kan best ingewikkeld zijn: ouders krijgen met diverse instanties en medewerkers te maken die allemaal het beste voor het kind willen. Wanneer er bij de ouder(s) ook sprake is van een LVB, is het extra lastig om goed te begrijpen wat er waarom gebeurt, wat de volgende stappen gaan zijn en wat de ouders zelf kunnen doen om bijvoorbeeld een uithuisplaatsing te voorkomen.

In dit project gaan we een instrument ontwerpen dat deze ouders kan helpen begrijpen wat er precies gebeurt, hoe ze zelf zoveel mogelijk de regie kunnen houden waardoor ze op een prettige manier mee willen en kunnen werken in het traject na een zorgmelding. In dit stroomdiagram hebben we geprobeerd in kaart te brengen welke organisaties hierbij betrokken zijn en wat zij doen. Klik hier voor een visuele projectbeschrijving.

Er ligt inmiddels een mooi prototype van ‘de routekaart’. Er is een digitale tool ontworpen waarop ouders eenvoudig kunnen zien met welke organisaties en hulpverleners zij contact hebben gehad en gaan hebben (en waarom) en wat deze mensen precies voor hen doen. Klik hier om het prototype te bekijken.

Een projectupdate van voorjaar ’24 vind je hier.

Project Opruimen Met Autisme (AFGEROND)

Sommige mensen vinden het erg lastig om hun huis, hun dagindeling, hun leven te structureren. Zij leven in een ongeorganiseerde bende, wat hen vervolgens extra onrust en chaos geeft. Gelukkig kunnen opruimcoaches of professioneel organizers deze groep praktisch ondersteunen. Bij mensen met autisme en ‘opruimproblemen’ is dit extra lastig: er is behoefte aan structuur, maar onmacht om dat voor elkaar te krijgen. Een opruimcoach kan ter plekke aan de slag met mensen, maar als de begeleiding hierin is afgerond, blijft het vraagstuk geregeld nog open staan.

Welke handvatten heeft een begeleider nodig om mensen met autisme op passende wijze te ondersteunen zodat opruimen lukt? Wat kun je ontwikkelen om mensen met autisme en opruimproblematiek na de praktische begeleiding zelfstandig aan de slag te laten gaan?

Opgeleverde produkten: 

Persona’s: om een beeld te krijgen van de doelgroep waar we het in dit project over hebben (mensen met ASS en opruimproblemen) zijn persona’s ontwikkeld. Dit zijn fictieve weergaven van karakteristieken van de doelgroep, gebaseerd op gesprekken met mensen met autisme en opruimproblemen, met professionals en literatuuronderzoek. Maak kennis met Harm en Sara.

Studenten hebben een prototype gemaakt van een opruimtool voor mensen met autisme. Dit prototype is in co-creatie ontworpen, samen met de mensen waar het om gaat. Zowel op vorm als inhoud én bruikbaarheid hebben mensen met autisme en begeleiders of coaches meegedacht. Twee betrokken opruimcoaches hebben het eerste prototype ‘geadopteerd’ en zijn dit, samen met een bedrijf, aan het bouwen tot werkbare tool voor iedereen. Volg hen via: Home – De opruim app

Project 'Eigen schuld, dikke bult...?'

Voor mensen met een licht verstandelijke beperking kunnen financiële zaken best ingewikkeld zijn. Denk dan aan de systemen van De Belastingdienst, de bank, de energieleverancier etc.  met voorschotten, beschikkingen, verrekeningen…. En als een organisatie of bedrijf niet betaald wordt, krijgen ook mensen met een LVB gewoon met incassobureaus en deurwaarders te maken.

In het project ‘LVB en schulden’  hebben we onderzocht hoe een incasso- en deurwaarderstraject wordt ervaren door mensen met een LVB. Dit is vormgegeven in de ‘customer journey map‘, de visuele klantreis. Tegelijk kijken we waar hierin verbetermogelijkheden liggen. De volgende stap is om, samen met de doelgroep, een toepassing te ontwikkelen die mensen met een LVB helpt om al die systemen rond geld (inkomsten, uitgaven, organisaties , terminologie) beter te begrijpen.

 

 

Project Reframe da mindset

In de samenleving bestaat een bepaald beeld (opvatting, stigma) over mensen met niet-aangeboren hersenletsel, autisme of een licht verstandelijke beperking. Mensen met een dergelijke beperking worden soms op basis van hun beperking ongelijk behandeld, uitgesloten of vermeden vanwege vooroordelen. Ze worden bijvoorbeeld niet geschikt gevonden als partner of als werknemer. Het gevolg is dat de doelgroep zelf in een aantal gevallen haar beperking verzwijgt uit schaamte of uit angst om niet ‘mee te mogen doen’ of niet begrepen te worden.

In dit project gaan we onderzoeken welke vooroordelen, opvattingen, aannames en stigma’s er bestaan over die verschillende doelgroepen. Met die kennis gaan we een tool ontwikkelen die de mindset over beperkingen als LVB, NAH en ASS op een positieve manier verandert, we gaan het als het ware ‘reframen’. Daarmee hopen we bij te dragen aan een samenleving waarin iedereen mee kan doen!

Update ’25: studenten hebben mooie stappen gezet. Er werd in eerste instantie gekozen om de focus te leggen bij kinderen van 10-11 jaar (groep 7-8 van de basisschool). Door hen op relatief jonge leeftijd te laten kennismaken met (mensen met) een beperking, is het voor hen meer gewoon dat de samenleving heel divers is. Er werd een eerste ontwerp voor een lespakket basisschool gemaakt in samenwerking met mensen met een licht verstandelijke beperking. Later verschoof de focus naar de middelbare school, omdat er bij jongeren tussen 12-18 jaar meer gestigmatiseerd en gediscrimineerd wordt dan op de basisschool. Studenten hebben verkend of ze met zogeheten ‘explainervideo’s’ leerlingen en docenten op de middelbare school konden informeren over LVB en ASS.

Project Toegankelijke en inclusieve zorg

Toegankelijke zorg is een mooie term waarmee aangegeven wordt dat ieder mens toegang heeft tot zorg. Maar als je een niet-zichtbare beperking hebt en je daardoor moeite hebt om alle informatie, uitleg, behandelingen goed te begrijpen of aan te kunnen, is het maar de vraag of de zorg wel zo toegankelijk en inclusief is. De combinatie van eigen regie en de complexiteit van de zorg maken dit steeds ingewikkelder voor mensen met een beperking.

Hoe ervaren mensen met niet-aangeboren hersenletsel de geboden thuiszorg of de bezoeken aan een polikliniek? Wat vinden ouders met een licht verstandelijke beperking van de jeugdgezondheidszorg of die op de kinderafdeling in het ziekenhuis? Wat is er nodig om mensen met een niet-zichtbare beperking goed te informeren over medicatie of behandeling in de apotheek of bij de huisarts? Kortom, wat kun je maken, doen of ontwerpen om te zorgen dat de reguliere gezondheidszorg toegankelijk is en blijft voor mensen met een niet-zichtbare beperking?

Update ’25: er is in diverse zorgdomeinen gekeken hoe dit inclusief en toegankelijk is of kan worden gemaakt voor mensen met een niet-zichtbare beperking. Het loopt uiteen van de geboortezorg (ouders met autisme, ouders met een LVB) tot huisartsenzorg (patiënten met een LVB) en van thuiszorg (cliënten met NAH) tot ziekenhuiszorg (patiënten met NAH, patiënten met een LVB). Studenten ontwikkelden een klantreis LVB huisarts ziekenhuis, gebaseerd op ervaringen van mensen met een LVB, die met klachten naar de huisarts gaan en doorverwezen worden naar het ziekenhuis, waarin op diverse momenten te zien is wat belangrijk is en wat er beter kan.

Er is een mooie samenwerking tot stand gekomen met een internist van het Erasmus Medisch Centrum in Rotterdam, Laura de Graaff. Zij maakt zich ook hard voor toegankelijke en passende ziekenhuiszorg voor patiënten met een verstandelijke beperking in het project ‘VB oké’.

Future Proof Nurses

Binnen NHL Stenden Hogeschool is het project Future Proof Nurses opgezet. Dit is ontstaan doordat de tekorten in de zorg ook zorgden voor een tekort aan stageplaatsen en -begeleiders. Door studenten via simulatieonderwijs te laten oefenen met realistische verpleegkundige beroepssituaties leren ze hoe ze moeten handelen en kunnen ze ervaren hoe het is om bepaalde aandoeningen te hebben. Er is een aantal digitale simulaties aangekocht en uitgetest. Inmiddels worden vanuit NHL Stenden ook zelf simulaties vormgegeven.

Er bleken nog geen simulaties beschikbaar te zijn over patiënten met een LVB. Deze patiënten kunnen net wat anders reageren op een vraag of behandeling, begrijpen soms niet precies wat de zorgverlener bedoelt (en laten dit niet altijd blijken) en hebben daardoor net wat andere zorg en begeleiding nodig. Hoe mooi is het als dat ook in het aanbod van Future Proof Nurses kan worden opgenomen.

Studenten ontwikkelden scenario’s waarin iemand met een LVB in het ziekenhuis komt. De verpleegkundige in opleiding kan (oneindig) oefenen met passende communicatie en begeleiding. Een eerste prototype van zo’n scenario vind je hier. (Let op: dit is nog niet de definitieve versie!) De volgende stap is dat deze scenario’s daadwerkelijk worden aangeboden binnen de opleiding HBO-Verpleegkunde.

Arcadia

‘Bouwurk is een feest van samen bouwen en maken. Voor de Oldehove in Leeuwarden bouwen we een bouwwerk zoals je nooit eerder hebt gezien. Een monument voor de Fryske mienskip! Iedereen is welkom. Hier is de hele zomer samen zoveel te doen. Kom langs, doe mee, zing mee, dans mee en beleef Bouwurk.’ (tekst en afbeelding van Arcadia)

Hoe zorg je dat je inclusief communiceert over een cultureel evenement, zodat ook mensen met autisme, dementie of een licht verstandelijke beperking zich uitgenodigd voelen? Met deze vraag zijn studenten in een multidisciplinair team (verpleegkunde, social work en communicatie en multimedia design) in opdracht van Arcadia aan de slag gegaan.

De studenten onderzochten waar de overlap in passende communicatie zat tussen de drie verschillende doelgroepen. Dit is helder weergegeven in een VENN diagram. Vervolgens hebben ze met verschillende focusgroepen verder verdiept wat belangrijk is om je uitgenodigd te voelen: aan welke voorwaarden moet worden voldaan? De bevindingen werden in een mooi adviesrappport voor Arcadia gegoten én in een bordspel met diverse bijbehorende gadgets vormgegeven.